موضوع: بررسی ابعاد فقهی و زیست محیطی جنگ بیولوژیک
کارشناسان: دکتر عباسعلی واشیان، دکتر لیلا خواجه زاده
مجری: دکتر حمیده مخلصی
اشاره: به منظور برگزاری بهتر همایش ملی جنگ بیولوژیک، دبیرخانه این همایش اقدام به برگزاری پیش نشستهایی نمود. در این راستا دومین پیش نشست به بحث فقهی و زیست محیطی، اختصاص یافت.
شرح: در این نشست ابتدا دکتر واشیان به معرفی انواع دستکاری های ژنتیکی پرداخته و در ادامه از محصولات تراریخته بحث نمودند . دکتر واشیان به بررسی دلایل موافقان و مخالفان با تغییرات ژنتیکی در محیط زیست و محصولات کشاورزی پرداختند. ایشان با اشاره به آیات قرآن در این باره این مساله را هم از نظر زیست محیطی و پیامدهای آن و هم از نظر فقهی بررسی نمودند.
در این جلسه دکتر واشیان به عنوان پزشک عمومی و متخصص علوم دینی در دو عرصه زیست محیطی و فقهی این مساله را بررسی نمودند. در نتیجه ایشان تغییرات ژنتیکی در محصولات کشاورزی را مضر دانسته و باعث بروز اختلالات ژنتیکی مختلفی در طبیعت و بشر معرفی کردند. بنابراین این مساله از نظر فقهی نیز جایز نیست.
ایشان ضمن اشاره به نیاز بیشتر به بررسی های فقهی در ابعاد مختلف این مساله، موارد مختلفی را که در این زمینه نیاز به بررسی های پژوهشگران این عرصه دارد را مطرح نمودند.
خانم دکتر لیلا خواجه زاده در این جلسه ضمن تشریح ابعاد فقهی مختلف جنگ های بیولوژیکی و ارائه تاریخچه مختصری از این جنگها، مساله مذکور را از جنبه فقهی بررسی نمودند. ایشان با استناد به قواعد فقهی و مخصوصا قاعده لاضرر و قاعده نفی سبیل، جنگهای بیولوژیک را از منظر فقه شیعی بررسی کردند.
با توجه به مستندات دینی و استدلال به آن، در بحث دفاع مشروع که از مباحث مهم فقهی و حقوقی است ، هرگونه مقابله به مثل در صورتی که به ضررمردم عادی و بی گناه باشد و خطر آنها را تهدید کند به لحاظ فقهی جایز نیست.
دستاوردها:
- آشنایی با ابعاد زیست محیطی جنگ بیولوژیک
- آشنایی با ابعاد فقهی جنگ بیولوژیک
